Lún Ghẻ: Ba

Showing posts with label Ba. Show all posts

6/30/25

Creative writing for Grief and Loss: The 100 (II)

I just finished this one yesterday. The tittle of this quilt is The 100 (II).

The 100 (I) I got it done after my mother passes away, around 2012-13.

That was the quilt shown below. I copied two sentences of her poem onto the quilt.

The poem expressed her feelings of happiness and proud living inside her new/first and only house. We did not know she created poem until she passed away. This poem sticks with me.

She was raised Communist and never owned anything except her genuine feelings and her beautiful soul. When she managed to build the house and lived in, her emotions and feelings were overwhelmed with joy ( finally I own something), sadness (because her daughter was away, could not live with her) and proud (I did it with my own hands, sweat and toil day in and day out).

My mother passed away 2011, like I said, I could not go home for the funeral because I did not have money to buy the airplane ticket.. I carried that guilt until today. I still have to process the heavy feeling while writing it now. For how long? I do not know. I mourned her passing everyday, quilting and crying. I did two quilts to grief her. The one below , The 100 (I) was one.

The 100 quilting to count time for grieving and self- healing.

7 days/ 49 days and 100 days after your loved one passed is a important day in Vietnamese culture. We would do the offerings for the deceased either at home nor in the Temple. I went home to do the offerings with my siblings and relatives and my mother's friends for the 49 days.

This quit is my offerings for my mother's 100 day.

I had a sketch at the actual 100 days of my mother's passing.

Go back to the quilt done yesterday. The 100 (II) done as my offerings for my Father's 100 day passing. I did not do it when he passed away in 1994. Some what 30 years ago, I publicly mourned him but never grieving him like I am doing now.

Last year I went back home, I brought back to the US a piece of my father's army green blanket. My mother kept it for years.

The blanket has been used by my mother inside her studio. It got smaller and smaller as she cut into pieces over the time. She sew the border around the small pieces into little towels. I was lucky. There was two towels left at home.

I used the green fabric to sew onto one of my son's discard clothes. I started to grief my father with an act of sewing. Counting time to grief my father like I did for my mother.

Guilt is first emotion I had with both my mother and then my father when grieving.

Hopefully, after this series of quilting and writing, my guilt will less troublesome and less heavy inside my heart so I can allow myself grief both of my parents with love eventually.

6/2/25

Sổ liên lạc

Sổ liên lạc ngày xưa giấy vàng khè như vậy nè.

Nhỏ xí. Má cất giữ hết không sót một cuốn. Giờ về coi lại . Ba chị em cười ha hả hết mấy ngày. Chuyện xưa cứ coi như bão táp ùa về lật dở từng trang soi đọc từng hàng.

Sổ liên lạc của Nam học lớp hai. Làm sao mà mực tím đổ lem nhem thế này. Kiểu này là chơi hết một bình mực chứ không vừa. Nhìn thương không chịu được. Ngày xưa mình nhớ em về nhà là lúc nào cũng lấm lem. Tay chân và mặt. Toàn mực tím.

Nét chữ của mình khai cho em. Lúc đó Má đang nằm bịnh viện rồi. Ba cũng không còn ở nhà. Lúc đó đã biết ký tên của Má luôn rồi. Mình mới mười tuổi chứ mấy. Hình như thuận tay ký luôn cho Nam.

Chữ viết của cậu Năm. Ngày đó ba chi em về ở với cậu. Tội nghiệp. Cậu vừa lo ăn lo mặc lại còn phải viết thơ phụ huynh hoc sinh trong sổ liên lạc cho mình và các em. Ngày xưa cực. Mổi lần nhớ tới thời điểm này thiệt không cầm nước mắt mặc dù mình cứ cười ha hả. Mình có một bài dài ngày xưa viết về chuyện không cha không mẹ về nhà cậu ở. Sau này mình kêu Má không gởi lên nhà ai hết. Cực cỡ nào nhà mình cũng sướng. Thế là cứ ba chị em như thế với nhau mà lớn. Người lớn ra vào nhà mình kẻ tốt người xấu. Lợi dụng lúc ba đứa con nít không cha mẹ . Lúc này lúc kia. Vậy mà qua được. Lúc Má bớt bịnh đi làm lại. Má vắng nhà liên tục đi kiếm miếng ăn nuôi ba cái tàu há mỏ. Nhiều khi hai ba tháng là chuyện bình thường.

Sổ lớp ba của Nam. Mình khai. Hahaha dám khai mang là cha chết mặc dù ba còn sống sờ ra đó. Chữ ký của Má. Hahaha Má cũng để yên vậy ta. Hahaha Đúng là lúc thương thì thương mà ghét thì cứ phải chết mới xong. Ba Má mới ly dị nhau. Chắc lúc đó khai vậy là hùa sang một phe với Má. Lúc đó chỉ muốn sống với Má. Sợ Ba lắm. Hên Ba cũng thoả thuận với tòa cho ba chi em sống với Má. Để cho ba chi em có nhau. Mô Phật. Bây giờ mình cảm ơn Ba nhiều lắm. Nhìn chữ ký của Má mờ nhạt như vậy chắc lúc này cũng còn bịnh nhiều. Má lúc này yếu lắm. Mà có Má ở nhà là vui rồi. Sao cũng xong hết nè.

Lớp bốn của Nam. Sổ này Má khai. Thấy hàng chữ con ông. Hahahah để trống. Hên là không khai là chết mà cũng dek thèm đính chính. Hahaha Không thèm khai luôn nha. Lúc này là không ưa Ba nhiều lắm rồi. Ba cũng không lên nhà thăm các con nữa.

Sang lớp chín thì lại có tên cha lại rồi hhaha. Cái này mình khai cho Nam. Và sẳn thì ký luôn cho chàng và cho Má. Lúc này mình lớn rồi, có thể chạy xe đạp ̣đi lên nhà xuất bản thành phộ kiếm Ba xin tiền rồi nè. Lần nào lên Ba cũng vét hết tiền trong túi áo cho mình. Xong dẫn mình và mấy đứa bạn bên LQD sang cái tiệm kế bên ăn sinh tố.

Ba viết chữ rất đẹp. Sổ liên lạc năm lớp hai của mình. Lần cuối cùng có ba viết khai cho con gái. Mình ký tên lằng quằng ghê chưa.

Xong là Ba Má ly di luôn chắc trong cùng năm luôn.

Nhìn thấy cuốn sổ nhỏ xíu này. Thiệt là chỉ muốn khóc thôi.

Thương Ba thương Má giữ hết lại cho mình.

Để ba chục năm sau, con gái có thứ mà nhìn rồi bắt đầu tâp hiểu và tập thương Ba.

5/23/25

Không nhớ password

của cái blog chuyên tải art. Thiệt luôn nha. Giờ nhiều password quá. Cái nào cũng pass. Ba tháng thay một lần. Túi bụi. Thôi. Bữa nay quăng hình qua bên đây nha. Nói chung là năm nay cũng qua sắp nữa năm rồi nha. Cất hình qua ni trước đã.

Đi làm bận rộn chỉ tranh thủ ký họa là chính. Ký hoạ trong sổ rồi lúc nào rảnh ngồi vẽ lại.

New year năm nay qua bên Hawaii chơi với em Xèo. Em lớn rồi em dẩ̃n mẹ em đi uống rượu nha. Hahaha . Gen Z ăn uống linh đình. Toàn dẫn mấy chỗ mắc tiền. Mấy chỗ như vậy bên Hawai toàn phải đặt trước. Gen Z giờ dắt Gen X đi là hỏi trước. Mẹ thích uống cocktail nào. hahahah. Cocktail toàn đường. It́ rượu lắm. Uống chơi chơi với con gái cho vui. Năm nay em sắp h́ọc xong trường Hawaii rồi. Còn Hawaii được ngày nào tranh thủ ngày đó vậy.

Bữa về Việt Nam, bạn cho mình một đống báo Tuổi Trẻ và Nhân Dân. Báo Sài Gòn Giải Phóng còn nhiều. Không tham. Giờ chuyển qua đọc báo Tuổi Trẻ và Nhân Dân vậy.

Về lại bên ni mần vài cái này nè.

Mình giờ chuyên trị thuốc ngủ. Hahaha không thuốc ngủ không thèm ngủ mới ghê. Hàng Costco bán thuốc ngủ như bán kẹo. Mình đem về Việt Nam tặng cho những người mất ngủ. Giấc ngủ là vàng nha. Đám Gen X sồn sồn thấy chai thuốc ngủ của mình vừa thích mà vừa sợ. Thôi. Tao ráng tự ngủ một mình. Hahah ừ ráng tự làm gì được thì tốt, Không có thì hú, tao cho vài viên. Hahaha mình cuối cùng cũng cống hiến vài lọ như này ở Việt Nam.

Hơn mười năm làm chung với bác sĩ bên Mỹ thấy nghề BS dạo này cũng không khó. Khó ngủ thì thuốc ngủ đã đành. Ho cũng thuốc ngủ. Đau nhức cũng thuốc ngủ. Ngứa gải cũng ngủ. Dị ứng cũng thuốc ngủ. Có vấn đề tâm lý là có thuốc ngủ. Hahaha Mần sao cũng phải ngủ được rồi tính tiếp. Thị trường thuốc ngủ bên đây hàng hà sa số. Toàn tiền tỉ. Nên mình mần vài cái tranh nho nhỏ treo chơi nha.

Em trai kêu. Sáng bà uống hai ly cà phê tổ bà nái. Thiệt. Mình pha không bằng pin nhỏ mà bằng cái pin to như cái nồi rồi. Xong tối uống thuốc để ̣đi ngủ. Đời không như ý. Hahaha Sáng mở mắt không lên. Tới tối lại dek ngủ được. Đời sao mà khó. Đời là bể khổ. Bể nào cũng khổ hết ta ơi. Không than. Không van. Hahaha cứ thuốc ngủ thôi nha. Là im.

Bữa sang Nhật vài ngày. Lên Hokkaido. Em Xèo sắp qua bên đó học một năm. Hai con chồn già đi thăm dò trước. Toàn tò tò theo con. Hết New York Westpoint rồi Hawaii rồi bây giờ Hokkaido. Phát hiện món sữa tươi Hokkaido quá chuẩn. Uống một hơi đã cái cần cổ thì thôi. Hoặc pha với cafe uống cũng ngon nha. Hokkaido khí hậu rất là Seattle. Nên chồn cha mẹ rất thích. Có khi nào lại dọn qua Nhật ở một thời gian không ta?

Nước bên Hokkaido là nước tuyết trên núi nên trong vắt và tinh khiết nên rượu sake rất nổi tiếng. Uống ngon thì thôi nha.

Mình sang Nhật trúng ngay cái tuần lễ lớn ở đây. Kêu bằng Golden Week. Toàn nước được nghỉ luôn bốn ngày. Bà con đi Chùa , xin xăm. Đi đâu cũng toàn màu đỏ. Tuyệt vời.

Em Xèo đã giải nghệ nghề bơi chuyên nghiêp̣ . Giờ em tập trung vào art. Hahah lại giống mẹ và bà ngoại rồi. Hai mẹ con có dịp gặp nhau là vẽ chung với nhau nè.

Bữa Mother Day em lái mope chở mẹ đi ăn sáng. Rồi ra tắm biển Hawaii. Hai mẹ con lại ngồi ký hoạ với nhau. Làm mẹ. Vậy là sướng. Là thấy đời bớt khổ nhiều lắm. À, quên mét vụ giờ em í lái xe gắn máy vù vù như mẹ ngày xưa rồi. Dân Hawaii toàn xe vespa mope y chang Việt Nam. Em không Việt Nam sang Hawaii từ từ Việt Nam nhể.

Bắt đầu làm tranh triển lãm cuối năm nay nè. Hai cái to nha. Mình muốn làm cái này lâu rồi. Phấn trắng bảng đen chép thơ lục bát.

Chưa có dịp. Năm nay có hai người hoạ sỉ Việt Nam rủ làm chung một cái show. ̀
Vậy nha. Sẽ kể thêm về cái show này. Cái quilt này chép lại bài thơ Uống Rượu của Bùi Giáng. Ly rượu này không phải bình thường mà là ly cuối cùng chia tay. Mình mê bài này từ ngày xưa mà không biết tại sao. Chỉ biết càng già càng thấm thía. Càng mê.

Mình có dịp uống rượu với nhiều người lắm. Chưa từng uống với ba của mình. Cái show cuối năm nay tập trung vào đề tài này nha.

Quyết định vậy đi.

Sẽ tỉ mỉ hơn sau khi mình làm xong cái quilt này nha.

3/24/12

Hồng nhan thì bạc

Cô Hai kiêu sa đẹp như một đóa hoa hồng lộng lẫy. Hổng nhan thì bạc. Đúng thiệt đúng với cô Hai.

Ngày xưa cô lấy dượng Hai. Chuyện này bàn cãi cả một khoảng thời gian dài thườn thượt hết cả một đời người cũng không biết hư thật làm sao.

Cô Hai lấy chồng là một người làm uỷ viên trung ương Đảng, coi hết miệt chiến khu R Đồng Hới. Người đó tôi gọi là dượng Hai. Tôi có lần kể trong entry này đây. Chuyện qua chuyện lại như vầy. Rằng thì dượng Hai đã có một đời vợ với ba đứa con trước khi cưới cô Hai. Dượng Hai gởi ba đứa con ra Hà Nội học. Sau này cả ba người rất thân với Má tôi. Vì Má tôi mang tiếng là cô , nhưng chỉ lớn hơn anh con cả vài tuổi. Vợ trước của dượng Hai qua đời trong thời gian ba đứa con ra Hà Nội.

Câu chuyện trở nên trớ trêu cho cô Hai vì ba người con ở Hà Nội một mực kêu là vì dượng lấy cô Hai nên mẹ mới uất lên mà chết. Còn bên nhà nội tôi cứ một mực giải thích là vợ trước của dượng chết trước rồi tổ chức ( cứ lại phải tổ chức) mới gả ( lại gả) cô Hai cho dượng Hai.

Dượng bịnh chết cuối năm 1973 tại Hà Nội. Lúc đó cô Hai vẫn còn trong Sài Gòn. Hình cưới còn chưa thấy thì đã có hình tang. Tang chồng âm thầm vậy thôi chứ cũng không dám công khai lộ liễu. Giải phóng xong, cô Hai là vợ liệt sỉ, không chồng không con. Cô sống khơi khơi ôm cái hình dượng Hai tươi cười ngồi trên bàn thờ ở vậy cho tới khi cô mất năm ngoái. Tôi về 49 ngày Má tôi cũng là ngày mất của cô.

Cô Hai cũng là liệt sĩ nên có tiêu chuẩn làm đám ma ở nhà quàng Lê Quí Đôn. Tôi với thằng em trai tới viếng. Khu đất Lê Quí Đôn quận ba rộng mêng mông. Bữa đó chia làm hai bên. Tên cô Hai với hai chữ đồng chí thiệt bự băng rôn rầm rộ hết phân nữa khu nhà quàng. Tiếng nhạc nghiêm trang loại hàng khủng dành đám ma cho mấy ông lớn hoàng tráng đâu đó văng vẳng trên trần nhà. Nhưng tới gần cái hòm của cô Hai, thì ai kín đáo để một cái máy MP3 nho nhỏ tiếng tụng Kinh Phật. Tiếng nhạc kèn trầm buồn lồng lộng xen lẫn tiếng Kinh tụng gõ mõ đều đều dở dở ương ương một trò đùa như cuộc đời cô Hai.

Chỉ duy nhất một người đeo khăn tang lạy trả mà tôi cũng không biết là ai. Tôi và em tôi bước vô một gian phòng với rất nhiều người bên nhà Nội. Lâu thiệt là lâu tôi mới gặp lại. Lạ không lạ mà thân cũng không thân. Nạc mỡ xa xăm níu kéo lại với nhau bằng cái họ Huỳnh. Vài người chú anh em của Ba. Nhìn giống Ba như đúc. Nhà Nội ai cũng có cặp mắt nâu ướt át rất đẹp với hàng lông mày rậm. Càng nhìn thì tôi càng thảng thốt nhớ lại Ba tôi ngày xưa.

Chuyện ban đầu nhạt nước ốc cứ đậm và sinh động dần lên khi mọi người ngó nhau bàn về quá khứ. Ngày xưa. Chuyện ông Nội. Chuyện cô Hai. Chuyện Ba. Bà con thông báo với tôi là tôi là bà con với Huỳnh Phú Sổ, ông tổ của đạo Hoà Hảo. Thiệt không biết phải không. Nhưng ông đẹp trai, lại có tài và nổi tiếng và có một vai trò lịch sử quan trọng như vậy. Nhưng cứ nhận thêm một người họ hàng nữa cũng không mất mát gì. Hai ba tiếng hạt dưa đỏ nát cả mấy ngón tay mới biết Ba tôi có cái bằng huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng nhất treo hoành tráng ở nhà chú Út. Mà tôi không biết. À, treo lên để khỏi bị ai tới làm khó dễ đó con. Thím Út giải thích.

Tôi gặp lại cô Hai sau 25 năm. Dù chỉ qua một tấm hình đám ma. Nhưng. Cô cười. Nhìn cô. Tôi xúc động ứa nước mắt. Nhìn tấm hình rạng rỡ lung linh đèn quyện trong nhang trong khói. Tôi nhớ Má nhớ Ba nhớ dượng Hai nhớ một thời mơ mộng cũ. Một thời cô đẹp kiêu sa làm đắm đuối lòng của dượng Hai. Cuộc đời tình duyên của cô chưa kịp có hạnh phúc thì phải hàng năm cứ nghĩa vụ làm đám giỗ cho chồng cho tới chết. Cô Hai không có con nhưng ba người con riêng của dượng kêu cô là Má Hai. Mấy người cháu cũng Má Hai. Má Má chơi chơi vậy thôi chứ cô Hai cô đơn lắm con à . Má tôi thường nói vậy á.

Cô Hai có tiêu chuẩn chôn ở nghĩa trang liệt sĩ. Nghĩa trang bây giờ cũng có hàng có cấp. Có khu quận nhất cho mấy ông thiệt lớn với những cái mộ to tổ bà nái đá hoa cương và mấy khu hẻm nho nhỏ mộ cũng nhỏ xây bằng xi măng cho mấy người vô danh mà có tiêu chuẩn như cô Hai. Cô Hai ở một khu không xa trung tâm lắm mà cũng không gần. Ai sao mình vậy. Đám ma cũng vài chục người, lặng lẽ mà rất chu đáo. Chôn cô xong. Quay qua quay lại một chốc thì mâm trái cây đã bị ai nhón lấy đi. Chỏng chơ vài cái dĩa giấy, mấy chén chè và vài cây nhang còn quá mới.

Đời phù du. Mấy dĩa trái cây cũng vô thường. Mộ lớn mộ nhỏ nhang đèn thơm mấy sáng mấy rồi cũng tắt. Cô Hai dượng Hai Ba Má tôi. Mọi uất ức , kể lể, giải thích, thật thật hư hư về ký ức của cô Hai bây giờ chỉ là một chuyện kể chấp vá trong lúc tôi nhớ lại. Tôi nhớ tôi thời lẫm chẫm ấu thơ trong veo và ngọt như một viên kẹo. Nhớ tôi trong vòng tay dịu dàng ngắn ngủi của cả Ba lẫn Má. Nhớ tôi trong cái tình yêu thương của dượng Hai.

Cô Hai sống một đời. Hồng nhan mà bạc. Tình nghĩa của tôi với cô đậm đà ràng buộc nhiều với những câu chuyện hư thật Má hay kể về ngày xưa. Dòng máu của những người muôn năm cũ. Giờ đang chảy trong huyết quản của tôi. Lâu lâu lại nhói lên. Làm tôi. Nhớ ngẩn ngơ. Cho một thời quá xa xăm đã thành trở huyền thoại.

8/20/09

Ba (II)

Ba tôi chết như thế nào là điều tôi không bao giờ muốn đề cập tới. Ai hỏi vì sao ba tôi mất. Tôi thường trả lời cộc lốc cho qua chuyện. Phổi. Rồi giơ hai ngón tay làm động tác của những người hút thuốc lá. Mọi người gật gù, tỏ vẻ hiểu ra.

Hút thuốc. Bịnh phổi. Chết. Như một qui luật rồi.Không có gì phải bàn cãi thêm.

Ba má li dị. Tôi chỉ sống với Ba 10 năm đầu ngắn ngủi. Tôi nhớ ba hút thuốc lào dữ lắm. Ông tự mua thuốc rê, tự cắt giấy vấn thuốc và hút liên tục. Ba ăn không nhiều. Ông chỉ hút , uống trà và nói chuyện chính trị. Mỗi lúc có bạn bè, thói vui tao nhã của ba và bạn bè là túm tụm lại, chia nhau vài ngụm thuốc lào rồi tào lao con cà con kê đủ chuyện trên trời dưới đất.

Lúc lớn lên, tôi học ở Lê Quí Đôn, nên hay lên kiếm ba tôi chỗ ông làm. Ông làm phó tổng biện tập Nhà Xuất Bản Thành Phố, nơi xuất bản những cuốn sách ngán ngẩm chả ma nào đọc. Gặp tôi, ba dẫn qua quán sinh tố kế bên. Ba hỏi tôi chuyện học. Con cà con kê về tình hình thế giới đó đây.Thường thì ba móc sạch túi trong túi ngoài dúi hết tiền cho tôi. Tôi biết Ba lén vợ cho tiền. Mà ba cũng biết tôi lén Má tôi mà lấy tiền Ba cho. Trong những lúc như vậy, có lần tôi để ý Ba không hút thuốc rê, mà thuốc lá đầu lọc. Ba sài sang quá. Tôi chọc. Ba kề khà. Hút đầu lọc cho sạch phổi.

Ba về hưu. Ông bán căn nhà to đùng ở Phú Nhuận, rồi mua căn nhà be bé mãi tít bên Quận 8, ở với vợ và thằng con trai. Chút tiền dư ra, chắc để dành dưỡng già.

Tôi đi làm.Túi bụi với công việc mới. Rồi vài lần cãi cọ với Ba, tôi không lên thăm Ba nữa.

Cũng hơn 3 năm, tôi không có gặp ba tôi lần nào hết.

Cho đến ngày Nam về báo tin là Ba nằm bịnh viện, tôi cũng không lên thăm ngay. Tới lúc Ba nằm phòng cấp cứu, má tôi giục giã, Nam năn nỉ, tôi mới đi thăm ba ở bên Nguyễn Trãi.

Tôi đi làm về, bận luôn áo dài đồng phục, đi thẳng vô binh viện. Trước phòng cấp cứu, la liệt người nhà. Tôi thấy vợ của ba tôi nằm co ro dưới đất, trông thật tội nghiệp. Cô thấy tôi, mừng lắm. Dẫn tôi vào phòng găp Ba.

Tôi vào, nhìn Ba mà xót .Ông vốn đã nhỏ con, gầy gò. Bữa đó lại còn ốm hơn bình thường hai ba lần. Thân hình mỏng tanh lấp ló dưới tấm vải trắng của phòng cấp cứu. Mặt hốc hác, hơi thở gấp gáp, sắc diện tái mét, mệt mỏi. Nhìn khuôn măt của Ba, tôi chỉ còn nhận ra được cặp lông mày rậm. Ba tôi có căp mắt và căp lông mày rất đẹp.

Lần đầu tiên sau hơn 20 năm, tôi nắm tay Ba tôi. Bàn tay hào hoa nổi tiếng viết chữ đẹp ngày nào, giờ lạnh lẽo cái mùi của bịnh viện với đầy những vết chích thuốc và dịch truyền.

Tôi khóc.

Ba tôi giưt mình tỉnh, nhìn tôi đăm đăm hồi lâu rồi hỏi. Châu đó hả. Rồi lại thiếp đi. Đươc chừng năm phút sau. Ba hỏi tiếp. Đi làm về đó hả. Rồi đuổi tôi ra ngoài. Ra chơi với cô Cúc. Cô ngồi một mình ngoài đó. Tội nghiệp.

Tôi lủi thủi ra ngoài, tự nhiên thấy chỉ mình bận áo dài, trông vô duyên hết sức. Tôi ngồi bệt xuống đất với cô Cúc. Cô kể. Ba bị viêm phổi nặng. Ho suốt. Bác sỉ biểu cấm hút thuốc. Ba cai được vài tháng. Rồi len lén hút lại. Dạo này nhịp thở không đươc bình thường. Thêm bịnh tim. Nằm lên nằm xuống phòng cấp cứu cũng cả tháng rồi.

Tôi về. Thấy mình ác. Ba mình đã tới mức vậy mà mình vẫn ỏng eo không vô thăm.

Sau lần đó, tôi vào binh viện đươc mấy lần nữa. Nhưng thiệt là khốn nạn, tôi chẳng bao giờ nói chuyện với Ba thêm lần nào hết. Sau một lần trụy tim, ba không còn biết gì nữa. Bác sĩ ký giấy cho Ba về. Không tỉnh lại, nhưng ba vẫn còn thở ngáp ngáp. Miệng sùi bọt mép vì phải khò khè gấp gấp để tiếp không khí. Nhìn thảm không chịu được.

Xe cấp cứu chạy về nhà. Con nít trong xóm hiếu kỳ chạy tới coi. Cháu chắt bên nhà vợ ba tôi dưới Cà Mau lên chật cả căn nhà nhỏ.Cô Cúc có hơn 80 đứa cháu,lúc đó 40 người lên vì nghe ba tôi bịnh.

Tôi và Nam như bơi trong một đám người lạ, lượn qua lượn lai trước mặt mình. Tôi thấy cô độc khủng kiếp. Cứ líu ríu ngồi sát bên ba. Trố mắt nhìn ba. Cả đêm đó, tôi thức trắng trong cái khung cảnh ồn ào. Thật ra người ta cố gắng thì thào, tránh xáo động cái giây phút hấp hối của người sắp chết. Nhưng vì đông quá, nên đâm ra bát nháo và hổ lốn. Người này chạy ra, kẻ kia chạy vào. Đám con nít loi choi thì chơi đánh tiến lên chát chát một cách im lặng giết thời gian ở sau hè. Rồi dưới bếp các bà các cô kho, xào nấu đồ ăn...ầm ì cả đêm.

Tôi lắm lúc chỉ muốn hét lên, đuổi hết những người lạ đó đi. Để tôi được im lặng bên Ba tôi lần cuối. Để ba có đủ dưỡng khí mà thở những giây phút cuối cùng.

Nhưng tôi đâu có quyền làm cái chuyện đó. Đã hơn 20 năm nay,tôi và ba tôi đã thành người lạ. Ba có gia đình mới, hạnh phúc mới, nỗi quan tâm, ràng buộc mới. Cái gia đình lớn đó đang ngày đêm lo lắng cho Ba tôi, đâu cần đến sự hiện diện của tôi. Cái con bé trô trố mắt, nép mình kế gường tong hóng nhìn ba mình đang chết, mà chẳng làm gì được, sao mà vô duyên, thừa thừa thãi thãi làm sao.

Trong lòng tôi trống lỏng. Buồn tơi bời. Mà không biết tại sao.Tự vì tôi sắp mất Ba, thêm một lần nữa? Hay vì tôi là gái đầu lòng, mà mọi thứ lo toang cho ba bây giờ thì có người khác lo hết. Hay vì những giờ phút hấp hối của ba đau đớn quá?

Hơn ba ngày sau, ba mới thật sự ra đi. Cô Cúc phải đập cái cửa chật hẹp mang áo quan vào nhà. Thầy bói biểu giờ nhập quan kị con gái, nên trong lúc liệm Ba, tôi không được phép dòm. Tôi chỉ có quyền lạy trả lúc người ta đóng quan tài lại thôi.

Cháu bên nhà vợ ba tôi đông quá. Nên người ta cũng thay tôi làm cái phận sự cuối cùng với Ba tôi là lạy trả người tới phúng điếu.Thậm chí hàng xóm cũng không biết tôi và Mưa là con của Ba. Tôi nghe họ kháo nhau. Mới có 62 tuổi, bỏ lai hai thằng con trai.Tặc tặc, thằng út mới 8 tuổi.

Ba tôi mất, để lại bốn đứa con. Ba đứa với Má tôi. Một thằng nhỏ với cô Cúc. Thằng nhỏ 8 tuổi ngây ngô không hiểu là nó vừa mất cha, đeo khăn tăng, chạy long nhong bắn súng nước với bạn hàng xóm. Lúc đưa ma, bốn đứa con, không đứa nào khóc. Trong gia đình, người duy nhứt khóc Ba là cô Cúc.

Viết bài này, âu cũng là một nén nhang Vu Lan của con gái cho ba .

7/28/09

Ba ( I)

Trời Davis nóng. Tuần trước, nẹo chồng đi mua cho cái quạt. Lựa miết, không ưng cái nào . Cái đẹp thì mắc, cái rẻ thì tất nhiên không đẹp. Cái nào tôi cũng có cớ để chê. Anh chồng bắt đầu phát cáu lên thì tôi thấy cái quạt này nè. Nhỏ, nhưng mắc nha. $30. Chồng gơi ý cho tôi mua cái khác. To gấp ba lần, bằng giá, nhưng lại mát hơn gấp mấy lần.

Nhưng tôi lắc đầu. Lấy cái quạt này thôi.

Vì.

Cái này giống y chang cái quạt của Ba tôi ngày xưa.

Ngày Ba Má li dị, tòa xử cho má nuôi hết ba đứa. Ba dọn ra chỗ khác . Trước khi đi, Ba xách chiếc quạt Sanyo với Ba. Lúc đó, cái quạt là tài sản có giá trị duy nhứt trong nhà.

Ba xách một túi đồ, tay kia tòng tenh cái quạt. Ra tới cửa. Quay lại với tôi. Ba đi nha con.

Tôi đang chơi với con Mưa, thấy ba đi, tôi không khóc. Trái lại còn vui là khác. Vì từ nay Ba Má sẽ không còn cãi nhau nữa. Cả nhà sẽ được yên.

Nhưng tôi ghét Ba tôi vì cái quạt. Tại sao Ba lại xách cái quạt đi, mà không để lại cho ba đứa nhỉ. Trời Sài Gòn thì nóng, con Mưa mới lẫm đẫm biết đi. Mỗi lần quạt cho em ngủ, mõi tay, tôi lai hậm hực trong lòng.

Chục năm sau, lớn lên, tôi đi kiếm Ba để đòi lại quạt. Lúc này Ba đã có gia đình với một đứa con gần hai tuổi. Tôi kiếm nhà, nằn nặc đòi lại cái quạt đã cũ rích. Ba nói . Không được. Thằng nhỏ còn chút xíu. Nó cần cái quạt.

Tự nhiên. Lúc đó tôi nổi điên. Tôi bật khóc tấm tức. Gào thiệt to. Lúc đó, con bé Mưa cũng bé xíu, nó cũng cần cái quạt , sao Ba không để lại cho nó.

Không cãi lại được. Ba nạt tôi là đồ hỗn láo cho qua chuyện.

Không lấy được quạt, tôi về vừa khóc, chạy về nhà mét Má. Ma kêu sao tôi ngu quá. Lần sau, có muốn đòi cái quạt đó, thì phải mang cây quạt khác mà đền vào cho Ba chứ.

Tôi đi làm. Có tiền. Cứ mua quạt mắc đầy trong nhà. Cho bỏ ghét.

Rồi.

Ba mất.

Chuyện cây quạt cũng nhạt nhòa theo quá khứ.

Ấy thế mà lúc qua Mỹ, nhớ nhà. Bao nhiêu chuyện cũ cứ thế ập về. Không muốn nhớ cũng phải nhớ. Vì nó cứ hiện về ám ảnh trong những giấc mơ hàng đêm.

Trong đó có cả chuyện cây quạt của Ba.

Lần theo những lớp học art, tôi chép hết chuyện xưa lên tranh. Tỉ mỉ may, tỉ mỉ thêu. Hy vọng nhớ. Hy vọng quên. Hy vọng được thanh thản. Cho mình. Cho người đã mất. Cho con gái. Cho Ba.
Nước mắt tấm tức rơi theo từng mũi kim. Ghét lắm.Nhưng không biết làm sao. Chỉ biết mình phải làm cho xong, mai xách vô chấm điểm.

Lúc làm xong cái tranh thêu vải này, tôi tư nhiên nghĩ về Ba khác hơn. Thoáng hơn, bớt hằn học và vị tha hơn ngày xưa.

Nhiều lắm.

Có lẽ chiếc quạt đó là kỷ niệm của Ba hồi xưa. Ba không thể nào rời xa được. Mà tôi là con nít, cũng không tài nào hiểu hết.

Cũng giống như những kỷ niệm ở Việt Nam của tôi, hai đứa con tôi chắc ít nhiều cũng không đau đáu thấu gan bằng mẹ chúng.

Ngày xưa, Ba cũng thương tôi nhiều lắm chứ.Ba là người đầu tiên lên khung và treo những bức tranh đầu tiên tôi vẽ. Ba chở đi họp báo Khăn Quàng Đỏ mỗi tháng. Ba rất tư hào khoe với các bạn đồng nghiệp mỗi lần tôi có tranh đăng báo, lên lịch. Lúc tôi đang học sư phạm, bao nhiêu sách vở, tài liệu hoc của tôi, là của Ba đưa.

Nghĩ đi rồi nghĩ lại. Hồi đó tôi ghét Ba nhiều như vậy, chắc để phần nào mong làm vừa lòng Má, bù đắp lai những bất hạnh của Má.

Bỗng nhiên hôm nay, tôi có lại cây quạt của Ba.

Không phải tôi mua về cho bỏ ghét.

Mà.

Để nhớ rằng một thời nào đó, rất xa rồi. Tôi cũng có Ba trong đời, như những mọi đứa trẻ khác.